AA Home > Alle 50 staten > Alabama
"Speak softly and carry a big stick": president Theodore Roosevelt (1901-1909)
Door Heino Oome
 | Introductie: Theodore Roosevelt Een bijzondere persoonlijkheid met bijzondere eigenschappen, aparte interesses en een duidelijke politieke visie, dat is de beste manier om Theodore Roosevelt te omschrijven. Hij zou de jongste president in de geschiedenis van de Verenigde Staten worden, maar hierdoor zou zijn presidentschap zeker niet ongemerkt voorbij gaan. |
Theodore Roosevelt werd geboren op 27 oktober 1858 in New York City, New York, in een welgestelde familie. De jonge Roosevelt had veel gezondheidsproblemen: zijn astma zorgde ervoor dat hij vooral binnenskamers zijn leven doorbracht.
Hij las veel boeken en was dol op geschiedenis, maar vooral op de natuur. Deze hobby ging zover dat de kleine Roosevelt thuis een heuse natuurcollectie bij elkaar had verzameld waarmee hij een natuurmuseum bezat.
Door zijn zwakke gezondheid was naar school gaan onmogelijk, maar thuisles was hiervoor een goed alternatief. Toch liet Roosevelt het hierbij niet zitten en aangemoedigd door zijn vader probeerde hij de beperkingen van zijn ziekte te overwinnen, waardoor hij zich vooral ging toeleggen op lichaamsbeweging. Jagen, boksen en het leven in de vrije natuur werden zijn grootste hobbys en hij zou deze gewoontes blijven continueren tijdens zijn presidentschap. Gelukkig kon Roosevelt de gevolgen van zijn ziekte overwinnen, waardoor hij o.a. rechten kon gaan studeren in Harvard.
Privé zou het Roosevelt niet altijd gemakkelijk afgaan, zijn eerste vrouw en moeder stierven op dezelfde dag in 1884. Roosevelt bracht de twee jaren daarna veel tijd op zijn ranch in Dakota Territory. Gelukkig hervond hij zijn geluk bij Edith Carow, met wie hij in december 1886 trouwde.
In het jaar 1882 ging zijn politieke carrière van start doordat hij lid werd van New Yorks wetgevende vergadering, maar zijn eerste serieuze taak verkreeg hij in de regering van McKinley waar hij onderminister van marine werd. Als onderministers had hij een groot aandeel in de voorbereiding van de Spaans-Amerikaanse oorlog omtrent Cuba. Hij was echter niet lang onderminister van marine, want toen de oorlog op Cuba eenmaal was uitgebroken nam Roosevelt ontslag als onderminister om zijn militaire plicht te vervullen.
Hij vond namelijk dat een politicus als eerste zijn land militair behoorde te verdedigen, hij verklaarde dat wanneer zijn vrouw op sterfbed had gelegen hij zelfs nog zijn militaire verplichtingen aan de Verenigde Staten had nagekomen. Tezamen met een korps vrijwilligers, de Rough Riders, vocht Roosevelt in de oorlog en zou na afloop als oorlogsheld terugkeren.
Roosevelt's Rough Riders
Zijn verworven populariteit kon hij goed gebruiken, toen hij in het najaar van 1898 het kandidaatschap voor gouverneur van New York accepteerde. Het zal geen verrassing zijn dat Roosevelt tot gouverneur werd verkozen, maar ook deze keer bleef hij niet lang in zijn functie, want in 1900 werd hij voor de Republikeinse partij de running-mate van McKinley. De verkiezingen werden gewonnen, maar toen in 1901 president McKinley werd vermoord schoof het presidentiële ambt door naar Theodore Roosevelt, die daarmee zoals eerder gezegd de jongste president in de geschiedenis werd.
Een indrukwekkende lijst en dat voor een president aan wie de inmiddels alom bekende Teddy Bear zijn naam dankt.
Nieuwe heren, nieuwe wetten
Met de komst van Roosevelt in het Witte Huis zou niets meer bij het oude blijven, deze president was anders: hij was energiek, hyperactief en zeker van zijn zaak. Hij was een persoon die duidelijk ergens voor stond, maar misschien wel de belangrijkste eigenschap hij had liefde voor zijn vakgebied, de politiek. Het was duidelijk dat er dingen gingen veranderen, want er stond een president met een duidelijke ideologie en die daarvoor durfde te vechten zelfs als zijn tegenstander het congres was.
Het presidentschap zelf onderging ook een metamorfose onder Roosevelt. Roosevelt was de eerste die het belang van de media inzag voor een president, met als gevolg dat hij persconferenties gaf. Roosevelt gebruikte zijn ambt om de mensen een boodschap over te brengen, zeg maar als een soort voorlichtingsfunctie. Hij wist dan ook op zijn manier alles uit de presidentiële functie te halen, hij wilde zijn land weer een sterke uitvoerende macht geven.
Qua beleid zou Roosevelt, zowel op binnenlands als buitenlands gebied, een andere koers gaan varen dan zijn voorgangers. Zijn beleid wordt in zijn algemeenheid vaak verschillend omschreven; matig progressief of als progressief. Wat ook de beste definitie moge zijn, vast staat dat Roosevelt een progressief beleid voerde. Hierna volgt een beschouwing over het beleid van Roosevelt, waarin het natuurbeleid een aparte vermelding krijgt.
Natuurpresident
De belevenissen van de Britse ambassadeur Sir Henry Mortimer Durand met president Theodore Roosevelt: Niet tot mijn onverdeeld genoegen heb ik mogen kennismaken met de president. Hij nodigde me uit voor de lunch en was werkelijk heel geschikt. Hij vroeg me later op de dag terug te komen om samen een wandeling te maken. We begaven ons naar Rock Creek, een beboste vallei in Washington D.C..
Daar aangekomen liet hij me tweeënhalf uur lang door struiken en over rotsen ploeteren, in een onmogelijk tempo. Op den duur kon ik nog maar nauwelijks op mijn benen staan. De bergsport is de grootste liefhebberij van de president, bepaald niet de mijne. Ik vrees dat ik me compleet te schande heb gemaakt. Mijn armen en benen doen nog steeds pijn van al dat gehang aan die rotsen. Op een bepaald moment kwam ik helemaal vast te zitten, ik kwam echt niet verder, totdat de president me in mijn nekvel greep en letterlijk naar boven sleurde. Hij is ongetwijfeld een strenuous man. (Bron: "Dollars, macht en idealen" van Willem Post)
Dit leek me een mooie anekdote om aan te geven hoe begaan de president was met de natuur in vergelijking met andere politici van zijn tijd. De president was niet alleen actief begaan met de natuur, maar liet dit ook doorwerken in zijn beleid. Roosevelt zag in dat de natuur een kostbaar goed is om zuinig op te zijn en dat zij niet onuitputbaar was.
Hij wilde de natuur beschermen tegen verspilling en de menselijke beschaving, die in de plaats kwam van al die kostbare natuur, een halt toe te roepen. Bebossing, watervoorziening, erosie, bodemverbetering en irrigatie, alles werd onderzocht door talloze plaatselijke commissies, met als belangrijkste eindresultaat een landelijke vereniging die zich over dit soort problemen ging buigen (National Conservation Association) en de Wet op landherwinning (Reclamation Act). Met deze wet was o.a. de bouw van stuwdammen mogelijk geworden, hierdoor kon de president de mensen o.a. goedkope energie aanbieden en een eind maken aan elektriciteitsbedrijven die het water zomaar als energiebron gebruikten, met watervervuiling als gevolg.
Daarbij gebruikte Roosevelt zijn macht om unieke natuurgebieden/verschijnselen uit te roepen tot nationale monumenten, waardoor deze beschermde status kregen, een mooi voorbeeld daarvan is de Grand Canyon. Ook het aantal nationale parken werd onder Roosevelt sterk uitgebreid om de toekomst van de natuur in de Verenigde Staten te kunnen garanderen.
Binnenland
In het binnenland zou Roosevelt zich vooral toeleggen op het, al eerder besproken, natuurbeleid en de economie. De economie werd voornamelijk gedomineerd door belangrijke zakenlieden, die elkaar indekten door samen te werken en afspraken te maken over prijzen en dergelijke. Roosevelt wilde de rechten verdedigen van gewone mensen ofwel de arbeiders. Zijn ideaal was: The Government should be the great arbiter of the conflicting economic forces in the nation, especially between capital and labor . Hij vond het dan ook noodzaak om op te treden tegen de trusts (verenigingen van grote bedrijven).
Er lag al een anti-trust wet (Sherman Anti-Trust Act) die al in 1890 was aangenomen, maar tot dan toe nauwelijks werd nageleefd. Roosevelt besloot deze wet weer op te pakken en na enig juridisch getouwtrek over de inhoud, waarbij zelfs Supreme Court aan de pas moest komen, werd er nu echt een anti-trust wet van kracht. Roosevelt nam daarbij maatregelen om de naleving van de anti-trustwetten te verzekeren en dit was het begin van scherpere overheidstoezicht.
Een groot succes hierbij was het opbreken van een trust van spoorwegen in het Noordwesten(Northern Securities Company) als gevolg van die scherpere wetgeving. De strijd tegen de trusts werd Roosevelt binnen zijn eigen Republikeinse partij niet altijd in dank afgenomen, maar hij zag dit als noodzaak om de rechten van zowel de arbeid en het kapitaal te kunnen veiligstellen. Niet alleen op gebied van arbeid en kapitaal was Roosevelt voor bescherming van de kleine man ook op andere gebieden, bijvoorbeeld voedselcontrole.
De lachende Theodore "Teddy" Roosevelt
Buitenland
Speak softly and carry a big stick , was de favoriete spreuk van de president, die vaak terug sloeg op zijn buitenlands beleid. Onderhandelen, maar zorg altijd dat je een troef achter de hand hebt, zo kan men deze spreuk het beste interpreteren. Roosevelt was van mening dat de Verenigde Staten niet langer het isolationisme kon blijven volgen. De Verenigde Staten moesten zich vertonen op het wereldtoneel en meedoen aan het internationale machtsspel, hetgeen vandaag de dag nog niet veranderd is.
In het buitenlands beleid ging Roosevelt vooral uit van de Monroe-doctrine. Deze doctrine was in 1823 opgesteld en moest er voor zorgen, de Europese naties buiten het westelijk halfrond te houden. Roosevelt huiverde Europese interventies als gevolg van chaos en onbetaalde rekeningen van de kleine staten in Midden-Amerika. Roosevelt vond dat een georganiseerde natie, zoals de V.S., het recht had om in deze landen orde op zaken te stellen, naar aanleiding van de Monroe-doctrine, zoals in 1905 gebeurde op de Dominicaanse Republiek.
Bekend is ook zijn oplossing omtrent de problemen met het Panama-kanaal, dat van belang was voor de Amerikaanse handelsvloot en de marine. Colombia maakte bezwaar tegen de aanleg van het kanaal, maar er werd een opstand ontketend in Panama (toen een gedeelte van Colombia) en later met steun van de Amerikaanse regering werd Panama een nieuwe republiek. De toestemming voor het kanaal was nu verder geen probleem meer en het graven kon beginnen.
Ook op diplomatiek gebied was Roosevelt actief om zo zijn steentje bij te dragen aan het machtsevenwicht in de wereld. Zo bemiddelde hij tussen Japan en Rusland, die met elkaar in oorlog waren. Het was geen gemakkelijke klus, maar Roosevelt kreeg beide landen rond de tafel en wist in 1905 vrede te sluiten. Voor zijn werk als diplomaat kreeg Roosevelt een jaar later de Nobelprijs voor de vrede. Daarna zou Roosevelt ook bemiddelen in de Marokkocrisis tussen Duitsland en Frankrijk.
Als laatste stunt, om de Verenigde Staten definitief te introduceren op het wereldtoneel, liet Roosevelt in 1907 de gehele Amerikaanse vloot op de wereldzeeën uitvaren. [Noot van Dennis: Deze toer stond bekend als die van de "Great White Fleet", hoewel alleen de boegen van de schepen witgeverfd waren.]
Schip van de Great White Fleet
Een derde termijn?
Aan het eind van 1909 had Roosevelt er twee termijnen opzitten als president. Eén termijn als opvolger van McKinley en één termijn als gekozen president. De verkiezingen van 1904 had Roosevelt dik gewonnen van de Democraat Alton Parker, door zijn enorme populariteit. Dit tot grote tevredenheid van Roosevelt zelf, die nu echt de steun van de bevolking had verkregen. Een eventueel derde termijn was niet onrechtmatig op dat tijdstip en was ongetwijfeld geen probleem geweest voor Roosevelt vanwege zijn enorme populariteit. Roosevelt wilde echter niet breken met de traditie om niet meer dan twee aaneensluitende termijnen te regeren. William Taft werd als zijn opvolger door Roosevelt aangewezen.
Roosevelt vertrok naar Afrika om zijn grootste wens te vervullen; een safari ondernemen. Door zijn verblijf in Afrika trok Roosevelt zich terug van het politieke toneel. Het publiek en de pers kon echter geen genoeg krijgen van Roosevelt en berichtten voortdurend over de avonturen van de ex-president. Andersom kreeg Roosevelt ook berichtgeving over het teleurstellende beleid van zijn opvolger. In 1912 besloot Roosevelt dat het tijd werd, dat hij weer de Republikeinse presidentskandidaat werd, maar de partij dacht daar anders over. Roosevelt besloot toch mee te doen aan de verkiezingen van 1912, maar dan met een eigen partij om zo alsnog een derde termijn in de wacht te slepen. De Progressieve partij met als geuzennaam de Bull Moose Party werd de nieuwe partij van Theodore Roosevelt. Zowel voor de Republikeinse partij als voor Roosevelt met zijn Progressieve partij pakte de verkiezing verkeerd uit, geen van beide mocht de president leveren.
De Democraat Woodrow Wilson ging er met slechts +/- 40 procent van de stemmen met de overwinning vandoor. Als schrale troost heeft Roosevelt echter wel het record van de succesvolste derde kandidaat met 27,4 procent van de stemmen en wat betreft zijn ideeën, die werden deels overgenomen door Woodrow Wilson.
Roosevelt zou er echter niet meer in slagen om in het Witte Huis terug te keren. Hij zou langzaam van het politieke toneel verdwijnen en nog wat boeken te schrijven en nog enkele expedities ondernemen. In 1919 zou hij sterven in Oster bay, New York op 6 januari na deze troostende woorden te hebben achtergelaten: No man has had a happier life than I have led; a happier life in every way.
Eindbalans
Iedere bron die je er op na zult slaan, ze zullen allemaal deze zin vermelden; Theodore Roosevelt is de meest effectieve president die Amerika in vredestijd heeft gehad. Ik kan me hier alleen bij aansluiten. Ik denk dat zijn beleid voor zich spreekt. Ook zijn stijl van leiding geven en beleid maken kan ik alleen maar prijzen. Zijn succesvolle presidentschap gaat gepaard met een enorme populariteit en een zeer hoge historische beoordeling.
Kortom, een buitengewone president.
