AA Home > Geschiedenis > Gebroeders Wright
100 Jaar bemande luchtvaart: de gebroeders Wright
Door Sjon Oudejans
Ohio noemt zich The Birthplace of Aviation, in North Carolina prijkt de tekst First in Flight op de nummerplaten. De twee staten refereren hier naar twee broers, Wilbur en Orville Wright. Zij maakten op 17 december 1903 de eerste bemande vlucht in een door hen zelf gebouwd vliegtuig. Dit grootse moment, dat het begin van de bemande luchtvaart betekende, wordt dit jaar feestelijk herdacht in de VS.
Het Wright Memorial in North Carolina
De Wright Brothers
Wilbur (1867-1912) en Orville (1871-1948) Wright groeiden op in Dayton Ohio, aan het eind van de negentiende eeuw. Zij maakten deel uit van een hecht gezin waarin denken en doen voorop stonden. Hun moeder stierf op jonge leeftijd. De twee broers waren ondernemers.
Wilbur stopte in 1889 vroegtijdig met zn middelbare schoolopleiding, begon een drukkerij en gaf zn eigen krant uit. Orville verzorgde zijn moeder tot haar dood, en sloot zich in 1890 bij zn broer aan.
Van drukker tot fietsenmaker
In 1894 begonnen de Wright Brothers met het repareren en verkopen van fietsen. De tweewieler maakte een stormachtige opkomst in die tijd. Hun krant was inmiddels weggeconcurreerd door de grote namen, dus was er tijd over naast het doen van het reguliere drukwerk. Na twee jaar begonnen ze hun eigen fietswinkel: The Wright Cycle company.
Een nieuwe uitdaging
Wilbur (links) en Orville Wright |
In diezelfde tijd gingen diverse enthousiastelingen de uitdaging aan om een vliegmachine te bouwen; niemand had succes. Het viel de gebroeders Wright op dat al deze primitieve toestellen één belangrijk aspect misten: gedegen besturing. Wilbur en Orville vonden een nieuwe uitdaging!
In 1899 ontwierp Wilbur een systeem dat de vleugels van een biplane (tweedekker) op een bepaalde manier kon vervormen, waardoor deze naar links of rechts bewoog. De broers testten het systeem in de vorm van een zweefvlieger. Als testlocatie werd Kitty Hawk, North Carolina gekozen. Een plaats op de Outer Banks: een eilandengroep in de Atlantische Oceaan. De harde wind voor het opstijgen, en het vele zand (voor een zachte landing) vormden de ideale omstandigheden voor de proefvluchten.
Controle
De eerste twee testmodellen bleken geen succes. Er waren problemen met opstijgen, en de controle over de zweefvliegers was minimaal. De oplossing werd gevonden in de winter van 1901-1902, waarin de Wright Brothers een windtunnel bouwden en met schaalmodellen de ideale vleugelvorm bepaalden. De reeks experimenten resulteerden in het ontwerp van een derde zweefvlieger, die in 1902 getest werd. En met succes! Wilbur en Orville hadden volledige controle over hun creatie!
In de winter van 1902-1903 zetten ze de volgende stap. Met de hulp van Charlie Taylor, hun werktuigkundige, ontwierpen ze een benzinemotor voor hun toestel. Deze was licht en toch krachtig genoeg om een vliegtuig aan te drijven. Tevens ontwierpen ze, met de verworven kennis van de windtunnelexperimenten, de perfecte propellors. Het was nu zaak om zo snel mogelijk een eerste vluchtpoging te doen. De concurrentie was namelijk niet stil blijven zitten.
Strijd om de eer
Samuel P. Langley, secretaris van het Smithsonian Instituut in Washington D.C., had zijn eigen versie van een vliegtuig gebouwd en was in de zomer van 1903 klaar voor zn eerste vlucht. Deze mislukte. Ook een tweede poging die snel daarop volgde was niet succesvol, tot grote opluchting van de Wright Brothers.
Ondanks de technische tegenslagen op het laatste moment en het aanhoudende slechte weer, waren Wilbur en Orville Wright toch de eerste personen op aarde die een succesvolle vlucht maakten in een aangedreven en volledig te controleren vliegtoestel. Met hun Wright Flyer schreven zij op 17 december 1903, in Kitty Hawk, North Carolina, geschiedenis.
De Wright Flyer